شش سیگما

شش سیگما

استراتژی تحولی شش سیگما، سیستمی است كه موجب توسعه و گسترش متدهای مدیریتی، آماری و نهایتاً حل مشکلات شده و به شرکت امکان جهش وتحول را مي‌دهد.

قابلیت‌های بهبود:

احراز كيفيت برتر و افزایش قابلیت اعتماد در محصولات تولید شده و مونتاژ شده نیازمند چارچوبی است كه به قابلیت‌های سازمان در زمينه‌هاي مدیریت، کاربرد اطلاعات و تکنولوژی يكپارچگي ببخشد.

براي استفاده از اطلاعات، وجود يك سری ابزارهای آماری كه بتوان به وسیله آن‌ها عملکرد فرآیندها و تولیدات را بهينه نمود، بسیار ضروری است.

در دنياي رقابتی امروز، كيفيت خوب يك ویژگی تجملاتي نيست بلکه از دیدگاه هر دوي توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان يك نیاز بنیادی است.

صرف‌نظر از تعريف‌هاي متعدد كيفيت، يك سري ويژگي‌هاي مشترك جهاني براي آن درنظر گرفته شده‌است كه عبارتند از:

عملكرد دقيق، حداقل تغيير و كمترين هزينه.

دانشمندان و مهندسيني كه به طور عمومي و كلي با مسائل برخورد مي‌كنند علاقمند به مورد اول، آمارگران، متمايل به مورد دوم و مديران تجاري دوستار مورد سوم هستند.

بديهي است فرآيند و يا محصولي موفق است كه برخوردار از همه موارد فوق باشد.

شش سیگما فلسفه بهبود مستمر است و به سمت «عالي شدن در همه كارها» پيش مي‌رود.

شش سیگما سيستمي است كه تعيين مي‌‌كند كجا قرار گرفتيم،

دوست داريم كجا باشيم،

چگونه به آن مقصد مي رسيم

و چگونه در طول راه پيشرفت مي‌كنيم.

شش سیگما يك ابزار است كه براي ميزان‌سازي دقيق ماشين فرآيند به‌كار مي‌رود و اين‌كار را از طريق مشتري‌مداري، بهبود مستمر و درگير كردن و مشاركت همه اعضا در داخل و خارج سازمان انجام مي‌دهد.

در مبحث شش سیگما، 3 حوزه اصلي وجود دارد:

حوزه اول «فلسفه» است كه طريقه حركت، چشم‌انداز و جهت حركت سازمان را تعيين مي‌كند.

حوزه دوم «مقياس» است كه به سازمان اين امكان را مي‌دهد تا به‌طور دقيق نحوه عملكرد فرآيندها را مشخص كند.

حوزه سوم نيز «روش شناسي» است.

روش‌شناسي يك فرآيند سيستماتيك است كه موجب شناسايي، تبيين، اندازه‌گيري، تحليل، توسعه و استاندارد شدن يك فرآيند مي‌شود.

هر چه تعداد شش سیگماها بيشتر باشد ميزان خطا كمتر است.

هر چه تغييرات كوچكتر باشند هزینه کمتر است.

بهترين سازمان‌ها حدود 3 يا 4 سيگما به‌كار مي‌گيرند كه اين تعداد، احتمال بروز خطا در يك ميليون واحد را به 6200 عدد مي‌رساند.

به‌طور عملي تعداد خطاها مي‌تواند تا 4/3 واحد در هر يك ميليون واحد كاهش پيدا كند و اين به معني ميليون‌ها دلار صرفه‌جويي است.

شش سیگما يك رويكرد تحولي مديريتي است كه باعث ارتقا و بهبود كيفيت مي‌شود.

شش سیگما يك استاندارد جهاني است كه علاوه‌بر تأمين نياز مشتريان باعث توسعه و پيشرفت كاركنان در لايه‌هاي جديد مي‌شود.

اين به منزله يك مسئوليت براي نيروهاي انساني است نه فقط يك فرصت.

نيروهاي انساني نيازمند افزايش ارزش عملكردهاي خود مي‌باشند كه اين كار را با ايفاي يك نقش كليدي و پياده‌سازي شش سیگما درسازمان خود انجام مي‌دهند.

شش سیگما واقعاً چيست؟

به‌طور ساده مي‌توان گفت، شش سیگما متدي است كه براساس داده (data) هدايت مي‌شود و هدف آن دستيابي به كيفيت برتر است.

چيزي كه شش سیگما را ازساير اصول كيفيت متمايز مي‌كند اين است كه

پيش‌گیري قبل از وقوع اشتباهات. به طور ويژه مي توان گفت

شش سیگما يك تلاش نظم‌يافته است كه فرآيندهاي تكرارشونده سازمان را در بخشهاي طراحي محصولات، عملكرد تامين كنندگان، سرويس‌هاي خدماتي و… را از نزديك مورد سنجش قرار مي‌دهد.

شش سیگما يك متد آماري است كه نيازهاي مشتري را به صورت وظايف جداگانه تعريف كرده و

ضمناً يك سري ويژگي‌هاي بهينه در صورتيكه بين آن‌ها عملكردهاي فيمابين وجود داشته باشد، برايشان در نظر مي‌گيرد.

همانطور كه از شواهد پيداست، گام‌هايي كه براي نيل به اين هدف برداشته مي‌شود،

تأثير بسيار عميق به روي كيفيت محصولات، عملكرد سرويس‌هاي مشتريان و پيشرفتهاي حرفه‌أي پرسنل خواهد گذاشت.

شش سیگما به دليل تأكيد عميق بر روي تحليل‌هاي آماري، مقياس‌هاي ارزيابي طراحي، توليد محصول و فعاليت‌هاي متمركز در حيطه مشتري‌گرايي،

قادر است احتمال بروز خطا در محصولات و سرويس‌ها را به ميزان بي‌سابقه‌اي كاهش دهد.

شش سیگما حاصل پيوند سيستم‌هاي اجتماعي و فني است.

عوامل انساني با بهره‌گيري از مزاياي پيشرفت‌هاي تكنولوژيكي، سرانجام نظامي بر اساس اين واقعيت ايجاد خواهد كرد كه براي حفظ بقا در دنياي رقابت‌آميز امروز، وجود كيفيت بسيار بالا با صرف هزينه بسيار اندك، فوق‌العاده ضروري است.

 شش سیگما درواقع نقشه جاده بقا و موفقيت است.

براي اجراي شش سیگما درسازمان ابتدا بايد تيم‌هايي تشكيل شود.

نقشي كه هر يك از اعضاي تيم ايفا خواهند نمود تعيين كننده نوع و سطح آموزشي است كه دريافت مي‌كنند.

به عنوان مثال اعضاي كليدي اين تيم‌ها توسط متخصصين خارج از سازمان به عنوان رهبر گروه آموزش مي‌بينند.

علاوه بر اين تيم‌ها، گروه‌هاي حمايت‌كننده نيز تشكيل مي‌شوند كه تعداد زيادي از اعضاي آن تمام وقت خود را صرف اجراي هر يك از اين پروژه‌ها مي‌كنند.

زماني‌كه تصميم مي‌گيريد يك فرآيند را اصلاح كنيد بايد بهترين روش را براي اجراي آن اتخاذ كنيد.

به همين منظور بايد بهترين نوع تيم انتخاب شود. اما اين تيم الزاماً باید Action process team باشد؟

قهرمانان – مرشدان – كمربند مشكي‌ها و كمربند سبزها تيم‌هاي مذكور را به صورت مرتبط با يكديگر در سرتاسر سازمان هدايت مي‌كنند.

نقش مرشدان هدايت استراتژي كسب و كار – حمايت و راهنمايي است.

وظيفه كمربند مشكي‌ها پياده‌سازي، هدايت و نتيجه‌گيري از پروژه تيم‌هاي شش سیگما است.

نقش كمربند سبزها هم اين است كه با به‌كارگيري مهارت‌هاي فني خود در شش سیگما درمورد موضوعات روز درون سازماني با تيم همكاري مي‌كنند و اين فرصتي براي بهبود است.

جلسات تعاملي، در طول چندين هفته برگزار مي‌شود. (اين جلسات فقط مختص متخصصين فني و يا مديريتي است نه همه كمربند سبزها).

كمربند سبزها كساني هستند كه جلسه را با موفقيت گذرانده و براي به‌كارگيري ابزارهاي بهبود و توسعه آموزش ديده‌اند.

پس از سپري شدن نخستين هفته، پروژه‌ه‌ها انتخاب شده و آموزش‌ديدگان موظف به به‌كارگيري و اجراي مباحثي مي‌شوند كه در طول دوره آموخته‌اند.

پس از پايان هر برنامه نيز نتايجي را كه از اين جلسات گرفته‌اند، ارائه مي‌دهند.

كسانيكه اين جلسات را با موفقيت پشت سر گذاشته و پروژه‌ها را اجرا مي‌كنند، گواهينامه «كمربند مشكي» دريافت مي‌كنند.

اين افراد مسئول اجراي شش سیگما در واحد كسب و كار خود شده و تيم‌هاي مذكور را هدايت و رهبري مي‌كنند،

علاوه بر اين مديران را نيز در جهت اولويت دادن به امور، برنامه‌ريزي و اجراي پروژه‌ها، ارشاد و هدايت مي‌كنند.

از ديگر وظايف اين گروه به‌كارگيري، آموزش و توزيع ابزارها و متدهاي لازم براي كمربند سبزها و اعضاي تيم‌ها است.

تنها تعدادي از اين افراد به سومين سطح كه بالاترين لايه نيز است راه پيدا كرده و اصطلاحاً «استاد كمربند مشكي» مي‌شوند.

البته قبل از دريافت گواهينامه مذكور موظف به هدايت چندين تيم و پروژه مي‌گردند.

«استاد كمربند مشكي»ها درواقع كارشناس اجراي شش سیگما و تئوري آن هستند و بايد فرآيندها را آموزش دهند.

اين افراد متخصصين كيفيت در روش‌شناسي و به‌كارگيري ابزار بهبود در همه سطوح سازمان هستند.

ضمناً فرآيند يكپارچه‌سازي شش سیگما با استراتژي كسب‌وكار سازمان و برنامه‌هاي عملياتي آن را نيز رهبري مي‌كنند.
تسهيلات و امكاناتي كه شش سیگما دربخش‌هاي بهبود كيفيت، كاهش هزينه، جلب رضايت مشتري و حفظ وفاداري و پيشرفت كاركنان ايجاد مي‌كند بسيار وسيع است.

از طرفي براي تبديل قابليت‌هاي بالقوه شش سیگما به صورت بالفعل بايدزمان كافي، استعداد، سرمايه‌گذاري‌هاي درست و… به اين‌كار اختصاص داده شود.

اجراي شش سیگما نيازمند تمركز بسيار وكار تيمي قوي است.