تولید به موقع Just In Time

تولید به موقع

Just In Time

سيستم بهنگام (JIT) سيستمي منضبط، يكپارچه و فرآيندگراست كه براي بهبود همزمان بهره‌وري و كيفيت از سيستم‌هاي كاري چند منظوري و سيستم كنترل كششي استفاده مي‌كند.

هدف اين سيستم جلوگيري از راکد ماندن سرمايه به شکل موجودي است. اساس سيستم بهنگام (JIT) فرآيند يکنواخت وپايدار توليد ازطريق سيستمي است که حداقل موجودي را استفاده کند.

عامل شتاب‌دهنده سيستم (JIT) استاندارد‌سازي عمليات و دستورالعمل‌ها است.

اين امر به مفهوم توليد سريع در پايين‌ترين سطح ضايعات با استفاده از رويه‌ها و روش‌هاي كارا است. ذكر اين نكته حائز اهميت است كه (JIT) نه تنها با عمليات توليدي در ارتباط است، بلكه دستورالعمل‌ها و تكميل گزارشات و فرم‌ها را نيز به‌عنوان بخشي از فرآيند كلي، دربرمي‌گيرد.

در (JIT) چنين فرض مي‌شود كه منشاء ضايعات تنها در قسمت سخت‌افزاري و فني عمليات وجود ندارد، بلكه در بخش‌هاي نرم‌افزاري عمليات نيز ممكن است موجود باشد. سيستم بهنگام (JIT) مشکل سيستم توليد را بيان مي‌کند، که ماده خام را در يک اندازه از تأمين‌کننده تهيه و روي آن‌ها پردازش مي‌کند، تا آن‌ها را به محصول نهايي تبديل کند.

اين يک سياست سفارش براي مواد خام را مطرح مي‌کند، تا نيازهاي آمادگي براي توليد را برآورده سازد. به نوبت، اين سياست بايد تقاضاي خريداران خارجي از محصولات نهايي را در يک فاصله زماني ثابت و معين تحويل دهد.

(JIT) دربرگيرنده كليه جنبه‌هاي توليد است و برحصول اطمينان از قابليت دسترسي به كيفيت مورد نياز با كميت مشخص و دقيق در زمان و مكان معين متمركز است. اين روش موجب ترغيب سازمان به حذف ضايعات مي‌گردد. اين امر بويژه در زماني صورت مي‌پذيرد كه ضايعات همه فعاليت‌هايي را در برگيرد كه ارزش افزوده ايجاد نمي‌نمايند. (JIT) شامل مجموعه‌اي از تكنيك‌هاي ساخت و توليد است كه با زمان‌هاي انتظار خط توليد و سفارش و خريد و سطوح موجودي در هر مرحله از فرآيند در ارتباطند.

در اين ميان استراتژيهايي نيز روش مزبور را پشتيباني مي‌نمايند كه برخي از آنها عبارتند از طراحي استقرار تسهيلات، طراحي محصول، برنامه‌ريزي و زمان‌بندي توليد، جريان مواد، زنجيره تأمين و جنبه‌هاي انساني سيستم توليد.

عناصر سيستم بهنگام (JIT)

اصولاً سیستم بهنگام مبتنی بر عناصر زیر است:

– كاهش سطوح موجودي

– كاهش موجودي حين فرآيند (محصولات نيمه ‌ساخته)

– كاهش زمان‌هاي راه‌اندازي ماشين آلات

– كاهش زمان‌هاي انتظار در خطوط توليد

– كاهش قطعات اسقاطي و دوباره‌كاري‌ها

– آسان‌سازي فرآيندها

– بهبود كيفيت محصول

– بهبود نگهداري پيشگيرانه تجهيزات

– بهبود سيستم‌هاي ارتباطي در داخل بخش‌هاي مختلف و مابين آن‌ها

– بهبود اثربخشي كلي كارخانه.

هدف سیستم بهنگام ( JIT )

مهمترين اهداف اين سيستم به شرح زير است :

1. حذف فعاليت‌هاي فاقد ارزش افزوده
2. 2. بهبود کيفيت توليد
3. تأکيد بر بهبود مستمر
4. تأکيد بر ساده‌سازي عمليات

مزاياي سيستم بهنگام (JIT)

مهمترين مزاياي اين سيستم به شرح زير است:
1. کاهش موجودي کالا و در نتيجه فضاي مورد نياز انبار
2. صرفه جويي در هزينه‌ها
3. افزايش کيفيت توليد
4. کاهش دوباره‌کاري و کاهش ضايعات
5. افزايش بهره‌وري وکاهش زمان تأخير
6. ايجاد روابط صميمانه با فروشندگان

نتيجه گيری:

همزمان با پيشرفت دانش بشري در زمينه‌هاي گوناگون، مديريت توليد نيز در جهت تكامل و برتري به پيش رفته است. دست‌اندركاران توليد طي قرون مختلف هميشه سعي كرده‌اند با منابع محدود حداكثر استفاده را براي رفع نيازهايشان به كار ببرند.

از آن بين سازمان‌هايي موفق بوده‌اند كه با به كارگيري روش‌ها و سياست‌هاي بهتر با منابع موجود خود، نيازهاي مشتري را رفع كرده‌اند و توان اقتصادي خود را افزايش داده‌اند كه باعث ارزش افزوده بيشتري مي‌شود.

سيستم بهنگام (JIT) دربرگيرنده كليه جنبه‌هاي توليد است و برحصول اطمينان از قابليت دسترسي به كيفيت مورد نياز با كميت مشخص و دقيق در زمان و مكان معين متمركز است. اين روش موجب ترغيب سازمان به حذف ضايعات مي‌گردد.