تولید به موقع Just In Time

تولید به موقع

Just In Time

سیستم بهنگام (JIT) سیستمی منضبط، یکپارچه و فرآیندگراست که برای بهبود همزمان بهره‌وری و کیفیت از سیستم‌های کاری چند منظوری و سیستم کنترل کششی استفاده می‌کند. هدف این سیستم جلوگیری از راکد ماندن سرمایه به شکل موجودی است. اساس سیستم بهنگام (JIT) فرآیند یکنواخت وپایدار تولید ازطریق سیستمی است که حداقل موجودی را استفاده کند.

عامل شتاب‌دهنده سیستم (JIT) استاندارد‌سازی عملیات و دستورالعمل‌ها است.

این امر به مفهوم تولید سریع در پایین‌ترین سطح ضایعات با استفاده از رویه‌ها و روش‌های کارا است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که (JIT) نه تنها با عملیات تولیدی در ارتباط است، بلکه دستورالعمل‌ها و تکمیل گزارشات و فرم‌ها را نیز به‌عنوان بخشی از فرآیند کلی، دربرمی‌گیرد.

در (JIT) چنین فرض می‌شود که منشاء ضایعات تنها در قسمت سخت‌افزاری و فنی عملیات وجود ندارد، بلکه در بخش‌های نرم‌افزاری عملیات نیز ممکن است موجود باشد. سیستم بهنگام (JIT) مشکل سیستم تولید را بیان می‌کند، که ماده خام را در یک اندازه از تأمین‌کننده تهیه و روی آن‌ها پردازش می‌کند، تا آن‌ها را به محصول نهایی تبدیل کند.

این یک سیاست سفارش برای مواد خام را مطرح می‌کند، تا نیازهای آمادگی برای تولید را برآورده سازد. به نوبت، این سیاست باید تقاضای خریداران خارجی از محصولات نهایی را در یک فاصله زمانی ثابت و معین تحویل دهد.

(JIT) دربرگیرنده کلیه جنبه‌های تولید است و برحصول اطمینان از قابلیت دسترسی به کیفیت مورد نیاز با کمیت مشخص و دقیق در زمان و مکان معین متمرکز است. این روش موجب ترغیب سازمان به حذف ضایعات می‌گردد. این امر بویژه در زمانی صورت می‌پذیرد که ضایعات همه فعالیت‌هایی را در برگیرد که ارزش افزوده ایجاد نمی‌نمایند. (JIT) شامل مجموعه‌ای از تکنیک‌های ساخت و تولید است که با زمان‌های انتظار خط تولید و سفارش و خرید و سطوح موجودی در هر مرحله از فرآیند در ارتباطند.

در این میان استراتژیهایی نیز روش مزبور را پشتیبانی می‌نمایند که برخی از آنها عبارتند از طراحی استقرار تسهیلات، طراحی محصول، برنامه‌ریزی و زمان‌بندی تولید، جریان مواد، زنجیره تأمین و جنبه‌های انسانی سیستم تولید.

عناصر سیستم بهنگام (JIT)

اصولاً سیستم بهنگام مبتنی بر عناصر زیر است:

– کاهش سطوح موجودی

– کاهش موجودی حین فرآیند (محصولات نیمه ‌ساخته)

– کاهش زمان‌های راه‌اندازی ماشین آلات

– کاهش زمان‌های انتظار در خطوط تولید

– کاهش قطعات اسقاطی و دوباره‌کاری‌ها

– آسان‌سازی فرآیندها

– بهبود کیفیت محصول

– بهبود نگهداری پیشگیرانه تجهیزات

– بهبود سیستم‌های ارتباطی در داخل بخش‌های مختلف و مابین آن‌ها

– بهبود اثربخشی کلی کارخانه.

هدف سیستم بهنگام ( JIT )

مهمترین اهداف این سیستم به شرح زیر است :

1. حذف فعالیت‌های فاقد ارزش افزوده
2. ۲. بهبود کیفیت تولید
3. تأکید بر بهبود مستمر
4. تأکید بر ساده‌سازی عملیات

مزایای سیستم بهنگام (JIT)

مهمترین مزایای این سیستم به شرح زیر است:
۱. کاهش موجودی کالا و در نتیجه فضای مورد نیاز انبار
۲. صرفه جویی در هزینه‌ها
۳. افزایش کیفیت تولید
۴. کاهش دوباره‌کاری و کاهش ضایعات
۵. افزایش بهره‌وری وکاهش زمان تأخیر
۶. ایجاد روابط صمیمانه با فروشندگان

نتیجه گیری:

همزمان با پیشرفت دانش بشری در زمینه‌های گوناگون، مدیریت تولید نیز در جهت تکامل و برتری به پیش رفته است. دست‌اندرکاران تولید طی قرون مختلف همیشه سعی کرده‌اند با منابع محدود حداکثر استفاده را برای رفع نیازهایشان به کار ببرند.

از آن بین سازمان‌هایی موفق بوده‌اند که با به کارگیری روش‌ها و سیاست‌های بهتر با منابع موجود خود، نیازهای مشتری را رفع کرده‌اند و توان اقتصادی خود را افزایش داده‌اند که باعث ارزش افزوده بیشتری می‌شود.

سیستم بهنگام (JIT) دربرگیرنده کلیه جنبه‌های تولید است و برحصول اطمینان از قابلیت دسترسی به کیفیت مورد نیاز با کمیت مشخص و دقیق در زمان و مکان معین متمرکز است. این روش موجب ترغیب سازمان به حذف ضایعات می‌گردد.